Życie dla sztuki Franza Landsbergera.

Liga Kobiet Nieobojętnych w Bytomiu realizuje projekt zatytułowany „Życie dla sztuki. Wizjonerska misja Franza Landsbergera”.
Projekt dofinansowany został: przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, ze środków Gminy Bytom, przez Honorowego Konsula Republiki Federalnej Niemiec i osoby prywatne.
Projekt obejmuje wydanie dwujęzycznej publikacji pod tytułem „Życie dla sztuki Franza Landsbergera. Wizjonerska misja społeczności obywatelskiej Bytomia na przełomie XIX i XX wieku” oraz cykl spotkań edukacyjno-informacyjnych związanych z tym tematem skierowany do odbiorców w różnym wieku. Wydanie publikacji to okazja dla poznania biografii wybitnego bytomianina przedstawiciela społeczności żydowskiej Franza Landsbergera. Lektura ujawni zupełnie nieznane dotąd fakty o twórcy teatru i domu koncertowego (obecnej Opery Śląskiej w Bytomiu) oraz historii powstania tych obiektów. Dzięki nieprzeciętnej energii i uwielbieniu sztuki Landsberger pod koniec XIX wieku przekonał bytomian do inicjatywy wybudowaniu teatru z osobną salą koncertową. Zdobył poparcie wielu znamienitych osób – wśród nich nadburmistrza Bytomia dra Georga Brüninga, dra Moritza Mannheimera, Paula Jackischa, Friedricha Schweitzera, Hermana Zerkowskiego i innych znanych mecenasów sztuki i społeczników. Teatr otwarto dla widzów 1 października 1901 roku, inaugurując sezon uwerturą Ludwiga van Beethovena, Die Weihe des Hauses” (Poświęcenie domu”). Franz Lansberger zmarł nagle 9 września 1925 roku, a wdzięczni bytomianie poświęcili mu tablicę pamiątkową, umieszczając ją w foyer teatru, którego był twórcą. Skromny napis głosił głosit: Pamięci twórcy tego domu, dyrektorowi banku i radcy sądu handlowego, Franzowi Landsbergerowi. Z okazji jubileuszu 25-lecia. Wdzięczne miasto Beuthen. Tablicę tę jednak w latach trzydziestych XX wieku, ze względu na żydowskie pochodzenie Franza Landsbergera, usunęli naziści. Podwójne wykluczenie go, jako Żyda i Niemca, nakłada na współczesnych obowiązek wskrzeszenia pamięci o nim i przekonuje, że wielokulturowy Bytom jest niezwykły, jak i ludzie działający tu z potrzeby serca. Bytomianie kochali go za uczciwość, zaangażowanie w dziedzinie krzewienia kultury i dobroczynność, które przyniosły mu sławę w całej okolicy.
Dzięki osobistym kontaktom z rozproszonymi po świecie krewnymi Franza Landsbergera dotarliśmy do pamiątek rodzinnych, fotografii i spisanych wspomnień. Mamy nadzieję, że przedstawienie indywidualnych losów poszczególnych członków rodziny pomoże zrozumieć zawiłości historyczne i złożoność problemów na tle osobistych przeżyć. Wzajemne poznanie i zrozumienie buduje wielopokoleniowe mosty zwłaszcza w trudnych regionach pogranicza. W czerwcu 2024 roku w Bytomiu z okazji 170 rocznicy urodzin Franza Landsbergera planują swoje spotkanie potomkowie, krewni i powinowaci ze Stanów Zjednoczonych, Australii i Niemiec.
Projekt realizowany jest z niemieckim partnerem Muzeum Ziemi Górnośląskiej (Oberschlesisches Landesmuseum) w Ratingen oraz we współpracy z Bytomskim Centrum Kultury, Domem Pamięci Żydów Górnośląskich – oddział Muzeum w Gliwicach, Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym Żydów w Polsce – oddział w Katowicach, Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym Niemców w Polsce – oddział w Bytomiu, Ogólnokształcącą Szkołą Muzyczną w Bytomiu.
Koordynatorkami projektu są:
Izabella Wójcik- Kühnel, izabella-kuehnel@wp.pl, tel. 508 985 552 Dr Aleksandra Musil-Podgórniak, amusil@musi.pl
Izabella Osypka
(FWPN: @Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej)